-
Inicio
-
Multimedia
- Novas LugoPatrimonio
Últimas Novas (537)
Últimas novas da asociación LugoPatrimonio
Visitas ao Mueso e Castro de Viladonga e a Sal Porta Miñá
Visitas ao Mueso e Castro de Viladonga e a Sal Porta Miñá
22 de marzo
Nun día de auga fixemos pola mañá a viaxe ao Museo e Castro de Viladonga dentro do ciclo dedicado ao mundo romano. Despois de ver un vídeo explicativo o presidente da Asociación Adolfo de Abel Vilela fixo uns comentarios relacionados coa historia evolución do xacemento e das instalacións. O interese polo castro comeza en 1911 ao aparecer un torques de ouro, comezando as escavacións na década dos anos 70 baixo a dirección de Manuel Chamoso Lamas, contando coa presenza do arqueólogo Felipe Senén López, descubríndose un gran número de estruturas pertencentes a casas e abundante material de entre os séculos II a V d.C., pertencente á cultura galaico-romana. Desde o ano 1982 os traballos arqueolóxicos fixéronse baixo a dirección de Felipe Arias Vilas.
Viaxe a Astorga
Viaxe a Astorga
26 de abril
Dentro do ciclo romano viaxamos a Astorga onde desde os anos 80 acométense escavacións arqueolóxicas sistemáticas, ao igual que se fixo en Lugo, e desde esa data concluíron case douscentos de intervencións en solares urbanos.
Fixemos unha visita guiada a catro xacementos arqueolóxicos recuperados en varias escavacións, dous deles aparecidos ao facer uns edificios para vivendas, por riba da muralla. Un é unha parte do recinto defensivo do primitivo campamento, do que se conservan dúas liñas de fosos paralelos feitos pola Legio X Gemina onde despois se fundou a cidade de Asturica Augusta, por riba destes achados había unha domus que se eliminou por considerar de maior interese os que había debaixo.
Cara ao primeiro terzo do século I d.C. o foso interior xa esta inutilizado e iníciase sobre el a construción dunha muralla de pedra. Este muro completábase con torres semicirculares, unha das cales aparece cimentada no foso. Na segunda metade do século I d.C., esta primeira fortificación foi abandonada e a cidade estendeu a súa superficie pechada por outra muralla da que se conserva unha parte.
Conferencia de Julio García Camiñas sobre o “Dereito Romano, patrimonio inmaterial herdado”
Conferencia de Julio García Camiñas sobre o “Dereito Romano, patrimonio inmaterial herdado”
9 de abril
O que foi catedrático de Dereito Romano na Universidade de A Coruña comezou dicindo que varios maxistrados e catedráticos da materia estiveron en Lugo, mencionando a Ángel Latorre Segura, maxistrado e catedrático nas universidades de Barcelona e Alcalá e Emilio Francisco Javier Valiño del Río, catedrático en Valencia, entre outros.
Fixo un inventario da herdanza que nos deixou Roma como patrimonio xurídico inmaterial conservado no Digesto (século VI d.C.) grazas ao espírito clasicista do emperador Xustiniano, que encargou á Comisión compiladora, presidida por Triboniano, que conservase o autor e a obra de orixe e procedencia de cada un dos fragmentos seleccionados e conservados nos 50 libros, títulos, fragmentos e parágrafos desa parte do Corpus Iuris, que é o Digesto. Roma é a patria do Dereito, non das leis, pois primeiro foi “o caso” e o xuíz árbitro e non a lei.
Referiuse á vida política, xurídica, procesual de Roma, SPQR (Senatus Populusque Romanus), senado e pobo de Roma e do que fixo desde a fundación no 753 a.C. na Monarquía, na República e no Principado co emperador como princeps, o primeiro dos cidadáns. Para comprender a creación e evolución do Dereito en Roma, distinguimos unha Época Arcaica ou de formación do Dereito, unha Época Clásica, de esplendor, clásica por ser digna de ser imitada, e unha Época Postclásica (230 d.C. en adiante) de decadencia e dereito vulgar, é dicir, sen xuristas.
Programación corrixida correspondente ao 2º trimestre de 2025
LUGO PATRIMONIO
Programación corrixida correspondente ao 2º trimestre de 2025
ABRIL
Día 9 de abril, mércores
ás 20 horas
Salón de actos da Deputación Provincial
Conferencia de Julio García Camiñas, catedrático da Universidade de A Coruña, sobre “Dereito Romano, patrimonio inmaterial herdado”
De 19,30 a 20 h., anotacións para a viaxe do día 26 a Astorga. Prezo 45 €.
Día 26, sábado
Viaxe a Astorga. Saída ás 8 horas.
MAIO
Do 5 luns ao 10 sábado
Viaxe a Zaragoza e Tarragona. Saída ás 8 horas.
Conferencia de Felipe Arias Vilas sobre "Lucus e o seu territorio na Gallaecia"
11 de marzo
O conferenciante, que dedicou a súa charla a Manuel López Guitar, que foi un activo promotor do Arde Lucus, analizou o contexto xeográfico e histórico da fundación da cidade romana e logo pasou a comentar os aspectos arqueolóxicos máis relevantes que permiten deducir o tipo de sociedade galaico-romana e lucense, e incidiu na modificación da trama urbana de Lucus que supuxo a construción da súa muralla na 2ª metade do s. III.
Resaltou a importancia das inscricións epigráficas, que ás veces ofrecen problemas de interpretación pero que sempre proporcionan moita información de todo tipo sobre os distintos grupos sociais galaicos e romanos e sobre a súa vida e crenzas, para o que tamén aludiu às estelas funerarias e outras mostras escultóricas da Gallaecia.
Viaxe a Ponteceso e San Pedro de Allo
22 de febreiro
A viaxe organizouse por ser a comarca de Bergantiños a zona onde houbo varias cantareiras, ás que se lles dedica este ano o Día das Letras Galegas. Ao chegar a Ponteceso, como un acto testemuñal, vimos a casa onde naceu e viviu o insigne poeta Eduardo Pondal, trasladándonos despois ao Museo Etnolúdico de Galicia (Melga), sendo recibidos polo seu creador e propietario das coleccións, Ricardo Pérez y Verdes, que nos acompañou na visita.
Co entusiasmo do estudoso e coleccionista, durante dúas horas explicounos as distintas seccións da exposición, facendo varias demostracións de xogos nos que participamos. Foi moi ilustrativa a explicación que ao comezo nos deu sobre os xogos diante dunha reprodución da pintura “Xogos de nenos” de Pieter Brueghel o Vello, onde se representa unha praza cunha multitude que practica case un cento de diversos xogos no século XVI. O mesmo lugar, pintado por Ricardo Pérez, representa a mesma paza baleira, cun só neno sentado no medio cunha tablet, como un exemplo evidente da diferenza entre os entretementos dos nenos de antes e os de agora.
Viaxe a Pontevedra para ver a obra de Castelao
1 de febreiro
Como actividade complementaria á conferencia de Pilar García Negro sobre “Castelao, obra artística”, visitamos o Museo de Pontevedra on de se atopa a colección maís importante da súa obra, precisamente no edificio denominado Castelao.
A visita guiada comezou vendo no edificio Sarmiento algunha das salas máis significativas, como a de arqueoloxía castrexa e romana, e a sala de Sargadelos, dous bos exemplos de historia do país e de museografía.
No edificio Castelao tivemos ocasión de ver as paisaxes de Ovidio Murguía, influencia dos pintores plenairistas, as pinturas de Fernando Álvarrez de Sotomayor, do movemento rexionalista, representativas do tradicional galego, e as paisaxes veraniegas da mariña coruñesa de Francisco Llorens, da corrente luminsta de Sorolla.
Conferencia de Pilar García Negro, sobre “Castelao, obra artística”
21 de xaneiro
A conferencia programouse con motivo do 75 aniversario da morte de Castelao, ocorrida en Bos Aires o 7 de xaneiro de 1950. Para falar da súa obra artística, especialmente dos debuxos, convidouse á profesora Pilar García Negro, que comezou facendo referencia a que en 1949, xa moi diminuído, Castelao asina unha das súas obras máis recoñecidas, As cruces de pedra na Galiza, debuxos de elementos de etnografía comúns da Bretaña e de Irlanda.
En 1995 publicouse un libro, no que participaron vinte seis autores, para que cada un deles dese a súa visión de Castelao, coa finalidade de que fose unha obra didáctica. Fixo referencia ás caricaturas, incluídas as del e á visita que lle fixo María do Carme Kruckenberg en Bos Aires, que escribiu sobre ela, e á presentación de Sempre en Galiza en 1944 nun banquete ao que asistiron 1.400 comensais, facendo no seu discurso un auto análise da súa obra, publicada despois de trinta anos. Os debuxos recollen o sentimento galego expresado mediante a arte como forma de expresión, e sobre todo nos curtos textos que os acompañan, mostrase as ansias de xustiza e liberdade.
PROGRAMACIÓN PARA O ANO 2025
PRIMEIRO SEMESTRE
XANEIRO
Día 21 de xaneiro, martes
ás 20 horas
Salón de actos da Deputación Provincial
Conferencia de Pilar García Negro, sobre “Castelao, obra artística”.
De 19,30 a 20 h., anotacións para as viaxes a Pontevedra o día 1 de febreiro, para ver o Museo e para a viaxe do día 22 de febreiro, para ver o castelo de Vimianzo e o Museo do Xoguete e do Deporte en Ponteceso. Prezo 45 €.
FEBREIRO
Día 1, sábado
Viaxe a Pontevedra para ver no Museo a obra de Castelao. Saída ás 8,30 horas.
Día 18 de febreiro, martes
ás 20 horas
Salón de actos da Deputación Provincial
Conferencia do folclorista Isidoro Rodríguez Pérez “Sei cantar e sei bailar”, con motivo da dedicatoria do Día das Letras Galegas ás cantareiras e á poesía popular oral.
De 19,30 a 20 h., anotacións para a viaxe a Zaragoza e Tarragona do 5 ao 9 de maio.
Día 22, sábado
Viaxe a Vimianzo e Ponteceso. Saída ás 9 horas.
ASEMBLEA ANUAL E FESTA DOS SOCIOS
12 de decembro
Na Asemblea ordinaria celebrada no salón da Deputación Provincial, despois da lectura da acta da Asemblea anterior pola secretaria Celia Besteiro Rodríguez, o presidente, Adolfo de Abel Vilela, deu conta das actividades desemvolvidas no ano 2024, que foron dez conferencias, dúas delas dedicadas ao historicismo, sete viaxes, sendo de catro días os de Sintra, na primavera, e o de Mérida, a comezo do outono. Houbo tamén unha visita guiada á catedral de Lugo e un roteiro pola cidade para ver obras do escultor Francisco Asorey ao que se lle dedicaba o ano.
A vicepresidenta, Branca Rodríguez Pazos, deu conta das actividades do Club de Lectura dirixido por María Casar Díaz, no que se leron once libros participando os autores nalgunha das sesións.
A tesoureira, Julia Cantalapiedra Álvarez, informou sobre o estado das contas e do movemento de asociados. No ano 2024 houbo 24 altas e 15 baixas, sendo o número de socios de 174.
Pasouse despois a propoñer as actividades para o ano 2025 que van xirar a redor de dous aniversarios, os 50 anos da celebración do Bimilenario e os 25 da declaración da Muralla como Patrimonio da Humanidade, polo que tanto as conferencias como as viaxes estarán dedicadas á divulgación e ao coñecemento do mundo romano en diversos aspectos. Visitaránse os centros arqueolóxicos da cidade, o castro de Viladonga e Santa Eulalia de Bóvede e faranse viaxes a Astorga, Chaves e Coimbra, Zaragoza e Tarragona, entre outros. Tamén se abrirá a programación cunha conferencia dedica á obra artística de Castelao, con motivo dos 75 anos da súa morte, e sobre á temática do Día das Letras Galegas, comezando en marzo co tema da romanización ou latinización.
Despois, corenta e seis socios participaron nun xantar no Hotel Méndez Núñez, actuando o grupo de cantareiras das “Aulas de Pandeira”, que dirixe Barnca Villares e que foi presentado pola vicepresidenta Branca Rodríguez Pazos, como un anticipo do Día das Letras Galegas 2025 dedicado ás cantareiras e a poesía popular oral.
Máis...
Viaxe a Monforte de Lemos
23 de novembro
Como peche das viaxes incluidas na Programación do ano 2024, desprazámonos a Monforte comezando pola visita ao Museo de Arte Sacra das Clarisas, o mellor de Galicia e o segundo de España pola calidade das pezas que se mostran. Acompañounos como experto o cóengo César Manuel Carnero Rodríguez, que fixo unha introdución histórica sobre a personalidade dos fundadores en 1662, Catalina de la Cerda Sandoval, filla do duque de Lerma, valido de Felipe III, e Pedro Fernández de Castro e Andrade, VII conde de Lemos.
Están expostos o legado artístico que doaron, en escultura un Cristo xacente e unha Inmaculada de Gregorio Fernández, bordados en sedas de pezas de indumentaria litúrxicas, relicarios que recolleron, encargaron ou recibiron como agasallo durante e despois do seu virreinato en Nápoles entre os anos 1610 e 1616.
Viaxe a Coria, Mérida e Zamora
23 ao 26 de setembro
O día 23, camiño de Mérida, paramos en Coria para xantar no restaurante Palacio Ducal de Alba, e pola tarde fixemos unha visita guiada comezando na muralla romana do século I, que coa de Lugo son as únicas na península que conservan o circundo completo. Saimos pola Porta de San Francisco, para ver o tramo entre esta porta e a da Cidade ou de la Guía, coa perspectiva das torres de base rectangular levantadas a intervalos de 20 ou 30 metros, e de bloques de granito colocados a soga e tizón.
De novo no interior fixemos un percorrido polo recinto histórico pasando pola catedral, recibindo as explicacións da guía diante da portada do Perdón e da Porta Norte ou do Evanxeo, onde está tamén a torre-campanario, pasando despois ao interior. Rematamos diante do castelo dos duques de Alba do século XV, obra do arquitecto Juan Carrera, feito na propia muralla romana.
Conferencia de José Alberto Morais Morán “Fermosas, magníficas, admirables e de labrados mármores: as basílicas cristiáns de Augusta Emerita"
12 de novembro
O profesor de Historia da Arte da Universidade de León comezou a súa disertación relacionando Mérida, Astorga e Lugo. Primeiro explicou que era unha basílica no mundo romano, un edificio público que non só tiña unha función relixiosa, pois podía ter biblioteca, mercados e relacionado co foro, citando como exemplos, a Iulia, a Aemilia, a de Santa Sabina, con mármores, que serán unha característica desde tipo de edificio que toma o cristianismo como exemplo. A máis importante de todas será a de San Pedro en Roma, levantada polo emperador Constantino no século IV para custodiar as reliquias de san Pedro.
Puxo como exemplo dunha das primeiras basílicas hispanas a de Marialba de la Ribera (León) construída entre os anos 300 – 350, escavada polo arqueólogo do Instituto Arqueolóxico Alemán, Helmut Schlunt, as que seguiron a de Fornás de Torelló, do século IV – V, en Menorca, que conserva decoración de mosaicos, e Santa María do Camin en Cas Frares en Mallorca, con temas decorativos do Antigo e do Novo Testamento, como Adán e Eva, a historia de Josué, etc., desaparecida.
Conferencia de Ramón Yzquierdo Peiró sobre “Hospitalitas. A graza do encontro. Arte e hospitalidade na peregrinación a Compostela”
22 de outubro
O director do Museo da Catedral de Santiago e un dos comisarios da XXVII exposición das Idades do Home, na sé de Santiago, colaborando no proxecto a Fundación Catedral de Santiago, sendo a primeira vez que se fai en Galicia, e o outro lugar foi Villafranca, abordando conxuntamente o tema da Hospitalidade no Camiño desde unha perspectiva ampla que, no caso compostelán se focalizou no mundo das peregrinacións.
Primeiro falou da orixe destas exposicións organizadas anualmente desde 1988 pola Fundación de las Edades del Hombre, en diversas localidades da comunidade de Castela – León, moitas delas visitadas pola Asociación, e que agora cada dous anos ten dúas sés, unha delas fóra da comunidade.