Neste novo e peculiar escenario, o Apóstolo aparecía dúas veces, aos pés da súa basílica, para recibir aos peregrinos, e sobre o seu altar, como garante do traspaso das almas dos seus fieis ao Máis aló. Con iso, a basílica xacobea acentuaba a súa condición de "igrexa do Paraíso", meta do Camiño de Santiago, no extremo do Finisterrae, na que Santiago o Maior convertíase en psycopompos ou condutor das almas, no medio dunha representación da Segunda Parousía. O templo, pero en particular, o Pórtico actuaba así nunha verdadeira "caixa de resonancia" do boato cerimonial da catedral, de maneira que na súas imaxes, cuidadosamente policromadas, axuntábanse os protagonistas do drama litúrxico Ordo Prophetarum, que anunciaban a Vinda do Mesías pero tamén os signos do Xuízo Final (Sibilas), coas almas anónimas dos futuros resucitados, nunha verdadeira performance atemporal. O impacto do novo escenario sobre os seus contemporáneos foi tan turbador que xerou moi pronto ekphrasis, como a Visión de Thurkill (1206), na que o Pórtico dourado e policromado é percibido como a entrada na Xerusalén Celeste.
Pero ¿quen era Mateo?, ¿un arquitecto ou un escultor?, ¿cal é a razón que moveu ao artista a retratarse axeonllado aos pés de Pórtico?, ¿cales son realmente as claves para entender a súa arte?