Pasou despois a dar conta dos avances no descubrimentos de achados arqueolóxicos, indicando que desde hai décadas coñécese bastante ben a trama urbana, disposta entre os ríos Anas e Baraecca (logo ‘arabizados’ como Guadiana e Albarregas), organizada nunha retícula de rúas (coa súa rede de cloacas) nas que se dispoñían os monumentos públicos (acuedutos e pontes, foros -colonial e provincial-, templos, grandes edificios lúdicos coma o teatro, o anfiteatro e o circo…) así como as insulae de casas domésticas e as grandes domus señoriais.
Este abundante patrimonio arqueolóxico non foi sempre de xestión doada polos diversos problemas inherentes á arqueoloxía urbana e que, en boa medida, se solucionaron coa creación nos anos 80 dun Consorcio da Cidade monumental emeritense, que ben podería servir de exemplo para outros casos similares coma o propio Lugo.
Detívose tamén na musealización dos achados arqueolóxicos, remarcando que a conversión do primeiro Museo de Mérida no Museo Nacional de Arte Romano (estatal) permitiu darlle un enorme pulo e visibilidade á aquel patrimonio. A gran obra arquitectónica de Rafael Moneo tivo que dialogar, ás veces con problemas, cunha espectacular montaxe museográfica que tivo o acerto de compaxinar os restos espectaculares de arquitectura, escultura e mosaicos romanos coas mostras do mundo máis doméstico e privado, o que dá unha visión global e acaída da cidade romana e a súa sociedade.
Fixo referencia a notable importancia da contorna de Emerita, como un dos puntos clave da chamada ‘Via de la Plata’ que ía de Gades a Gigia, así como a existencia de encoros próximos ó núcleo urbano coma o de Proserpina ou o do Cornalvo.
Rematou a intervención manifestando que a importancia da Mérida paleocristiá, visigoda e musulmá, que está ben representada patrimonialmente no núcleo vinculado á mártir Santa. Eulalia, ou nas pezas visigóticas usadas no gran alxibe da impoñente alcazaba árabe construída ó pé da ponte romana que cruza o Guadiana.